No products in the cart.
Ortopedi
Diz eklemi değerlendirme testleri
Öne çekmece testi
Ne için yapılır?
ACL( Anterior cruciate ligament/ Ön çapraz bağ) bütünlüğünü değerlendirmek için yapılır.
Teknik
Hasta sırtüstü pozisyonda kalçası 45 derece fleksiyonda,diz 90 derece fleksiyonda ve ayağı düz yatakla temasta olacak şekilde yatar. Muayene eden kişi ekstremiteyi stabilize etmek için hastanın ayak parmakları üzerine oturur. Testi yapan kişi alt bacağın proksimal kısmından tibiofemorel eklem hattı veya tibial plato altından kavrar, alt bacağı öne doğru çekmeye çalışır. Kontaralateral tarafa kıyasla end-feelde( son his) eksiklik veya eklemin fazla öne gelmesi durumunda test pozitif nitelendirilir.
Klinik not:
Hamstring kas grubunun gevşek olmasına dikkat etmeliyiz.
Bu test dikkatle yapılmalıdır. Çünkü teste başlamadan önce farkedilmemiş ön çapraz bağın posteriorunda oluşacak sarkma sarkma, testin başlangıç pozisyonunda yanlış sonuçlar çıkarabilir. Eğer başlangıçta hiç şişlik yoksa veya minimal şişlik varsa, sarkma nedeniyle patellanın distalinde bariz çukurluk belirgindir.
Anterior çekme testi yapıldığında tibia öne doğru çekilirken crack sesi veya palpe edilebilir sarsıntı varlığı (Finochietto sıçrama işareti) ek olarak menisküs hasarına işaret eder.
ACL için yapılabilecek doğruluğu daha yüksek olan testler pivot kayması veya Lachman’dır.
Arka çekmece testi
Ne için yapılır?
PCL(Posterior cruciate ligament / Arka çapraz bağ) bütünlüğünü değerlendirmek için yapılır.
Teknik
Hasta sırtüstü pozisyonda kalçası 45 derece fleksiyonda,diz 90 derece fleksiyonda ve ayağı düz yatakla temasta olacak şekilde yatar. Muayene eden kişi ekstremiteyi stabilize etmek için hastanın ayak parmakları üzerine oturur. Testi yapan kişi alt bacağın proksimal kısmından ,tibiofemorel eklem hattı veya tibial plato altından kavrar, alt bacağı arkaya doğru itmeye çalışır. Kontaralateral tarafa kıyasla end-feelde( son his) eksiklik veya eklemin fazla arkaya gitmesi durumunda test pozitif nitelendirilir.
Klinik Not
Hamstring kas grubunun gevşek olmasına dikkat etmeliyiz.
Varus stres testi
Ne için yapılır?
LCL (Lateral kollateral ligament) bütünlüğünü değerlendirmek için yapılır.
Teknik
Hasta sırt üstü pozisyonunda yatarken, muayene eden kişi ekstremiteyi bir eli ayak bileği dış kısmında diğer eli diz ekleminin iç kenarında olacak şekilde tutar. Diz ekleminde olan eliyle dış yana doğru bir itme gerçekleştirir. Eklemde diğer ekstremiteye kıyasla anormal bir açılanma veya boşluk hissi varsa test pozitif nitelendirilir.
Klinik Not
Test 0° ve 20-30° ‘ de gerçekleştirilir, bu nedenle diz eklemi kapalı paketlenmiş pozisyondadır.
Varus stres testi 20° ‘de pozitif, ancak 0°’ de negatif ise, sadece LCL yırtığını; hem 0° hem de 20° ‘ de pozitif bir sonuç, LCL lezyonuna ek olarak çapraz bağ tutulumunu da gösterir.
İlgili diğer yapılar
0°: Posteriolateral kapsül, arkuat popliteus kompleksi, anterior and posterior cruciate ligaments , gastrokinemiusun lateral başı
20-30°: Posteriolateral kapsül, arkuat popliteus kompleksi , iliotibial bant, biceps femoris tendon
Valgus stres test
Ne için yapılır?
MCL(Medial kollateral ligament )bütünlüğünü değerlendirmek için yapılır.
Teknik
Hasta sırt üstü pozisyonunda yatarken, muayene eden kişi ekstremiteyi bir eli ayak bileği iç kısmında diğer eli diz ekleminin dış kenarında olacak şekilde tutar.Diz ekleminde olan eliyle iç yana doğru bir itme gerçekleştirir. Eklemde diğer ekstremiteye kıyasla anormal bir açılanma veya boşluk hissi varsa test pozitif nitelendirilir.
Klinik Not
Dizi fleksiyona getirmemiz arka kapsül dahil diğer yapıların gevşemesine yardımcı olduğu için MCL testini izole olarak yapmamızı sağlar.
McMurrays test
Ne için yapılır?
Menisküslerde yırtık olup olmadığını değerlendirmek için uygulanır.
Teknik
Hasta sırt üstü pozisyonda iken muayene eden kişi bir eliyle ayak bileğinin iç kısmından topuğu kavrayarak tutar. Diğer elin parmakları bir tarafta baş parmağı diğer tarafta olacak şekilde diz eklemini palpe eder. Hastanın dizi maksimal fleksiyon pozisyonunda iken tibianın iç rostasyonu (IR) ve varus stresi uygularak dizi ekstansiyon pozisyonuna getirin. Sonra tekrak maksimal fleksiyona götürüp bu sefer tibianın dış rotasyonu(ER) ve valgus stresi uygulayarak dize ekstansiyon yaptırın. Ağrı, krepitasyon ve kilitlenme varlığında test pozitif nitelendirilir.
Klinik Not
Tibianın iç rotasyonu ile ekstansiyon yaptırmamız menisküsün orta kısmının arka boynuzunu test edebilir. Fakat menisküsün ön kısmına olan basınç çok büyük olmadığı için ön kısım kolayca test edilmez.
Tibianın iç rotasyonu(IR) ve varus stres uygulaması dış(lateral) menisküsü değerlendirir.
Tibianın dış rotasyonu(ER) ve valgus stres uygulaması iç(medial) menisküsü değerlendirir.
Apley’s test
Ne için yapılır?
Menisküs lezyonlarını değerlendirmek için kullanılır.
Teknik
Hasta diz eklemi 90 derece fleksiyonda olacak şekilde yüz üstü pozisyonda yatar. Muayene eden kişi ve masa ile hastanın dizi birbiriyle sıkı temastadır. Muayene eden kişi distraksiyon ile birlikte tibiaya iç ve dış rotasyon yaptırır. Eklemde aşırı hareketliik, kısıtlama veya rahatsızlık varsa belirtilir. Sonra distraksiyon yerine kompresyon kuvveti ile test tekrarlanır.
Rotasyon ve distraksiyon ile yapılan test daha ağrılı ise veya normal tarafa göre artan rotasyon gösteriyorsa, lezyonun ligamentöz olması muhtemeldir.
Rotasyon ve kompresyon kuvveti ile yapılan test daha acı vericiyse veya normal tarafa göre rotasyonun azaldığını gösteriyorsa, lezyonun menisküs yaralanması olması muhtemeldir.
Klinik Not
Özellikle ayak yerde temasta ve dikli dururken dizde oluşan döndürücü bir kuvvetle yaralanma ve ağrı,kilitlenme bacağı tam uzatamama şikayetleri varsa bu testi kullanabiliriz. Bu tarz yaralanmalar genelde ligamentöz yaralanmalarla birlikte görülür.
Dizin dış kısmına harici bir kuvvet uygulandığında ‘Mutsuz üçlü’ ile sonuçlanabilir. Medial kollatarel ligament (MCL), anterior cruciate ligament (ACL) ve medial menisküsün birlikte yaralanmasıdır.Fizik muaytenede eklem çizgisi hassasiyeti,eklem efüzyonu ve eklem hareket açıklığında bozukluk en sık görülen bulgulardır.
Hazırlayan: Berna Kılıç
